UKRAYNA CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ

Nail AYTAR

  Kırım’da son yıllarda hızlı bir siyasi, sosyal ve iktisadi gelişme gözleniyor. Topraklar kıymetleniyor Ruslar, Yahudiler yeni yeni ortaya çıkan oligarklar Yalıboyunda büyük paralar vererek araziler, binalar satın alıyorlar. Kırım’ın pek çok yerinde yüksek binalar dikiliyor, sokakta gezen arabalar bile artık dünyanın herhangi bir yerinde görebileceğiniz arabalardan farklı değil. Turist profili değişti ve artık hizmet bekleyen müşteri profili var. Dükkânlarda satılan kılık kıyafetten tutunda yemek yiyeceğiniz yerlere kadar değişim hâkim.

Ukrayna nüfusu bağımsızlığını kazandığı 1991 yılında 53 milyon civarındayken taşların yerine oturması farklı etnik grupların kendi ülkelerine gitmesi neticesinde bugün Ukrayna nüfusu 46 milyon civarına düşmüştür. Ukrayna’da doğum oranının azalması gibi etkenleri de hesaba kattığınız zaman hızlı bir nüfus azalması göze çarpıyor. Ukrayna’nın bu durumda 2030 yıllarda nüfusunun 30 milyonlara kadar düşeceğini tahminini yapanlar bile var. Kırım’da durum nasıl olur sorusu ise bizi ilgilendiren en önemli kısım. Kırım’a gelen giden nüfusun fazla olması, doğum-ölüm oranları şu an stabil bir durum yaratmış görünüyor. Şu an % 13 civarında olan Kırım Tatar nüfusu Kırım’da söz sahibi olabilmek için en az  % 25-30 seviyesine çıkmak zorunda. Sürgün yerlerinde yaşayan ve % 80’i maddi sebeplerle dönemeyen ve ilk fırsatta döneceğiz diyen 150 bin Kırım Tatarı Özbekistan da yaşıyor. Bu vatandaşlarımızın dönüş imkânlarının yaratılması milli stratejik en önemli hedefimiz olmalıdır. Dönüşün maddi ve manevi şartlarının oluşturulması için elbirliği içinde çalışmak gerekiyor.

            Yeni oluşan şartlar Kırım siyasetinde de kendini gösteriyor. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birinci turunda gördük adayların hemen hemen hepsi Kırım’a gelerek propaganda çalışmalarına katıldılar. Kazanma ihtimali yüksek olan adaylar reel politika gereklerine göre hareket ettiler. Yuliya Timoşenko Kırım’da seçmenlerine Ukraince konuştu. Rusça konuşma taleplerini geri çevirerek seçmenlerine Ukrain milliyetçiliği mesajları verdi. KTMM Başkanı Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’na “Mustafa Aga” diye başlayan samimi ifadelerin bulunduğu bir mektup göndererek Kırım Tatarlarının problemlerini bildiğini çözmek için elinden geleni yapacağını ifade etti. Mektupta Kırım Tatar Milli Meclisi ve Kurultayına hitap eden bir bölüm olmaması ve daha önceki yıllardaki zig zaglı çizgisi Timoşenkoya şüphe ile yaklaşmayı gerektiriyor. Viktor Yanukoviç ise Kırım Tatar dilinde broşürlerle bizim seçmenlerimizin gönlünü kazanmaya çalıştı. Kazanma ihtimalinden ziyade oy sayısını arttırmak isteyen küçük partiler ise Kırım Tatarlarına çatarak karşı tarafın oyuna talip oldular. Katılımın % 60 lar da kaldığı seçimlerde Rus ağırlıklı Kırım seçmeni Viktor Yanukoviçten yana tercihini belirtti. Timoşenko ise % 11 oy alarak Kırım’da ikinci sırayı aldı. Bütün Ukrayna’da % 60 civarındaki seçimlere katılma oranı Kırım’da da aynı oranlarda gerçekleşti. Çok şeyler beklediğimiz Naşa Ukraina bloğu ve Viktor Yuşçenko Kırım Tatar problemlerinin hiç birisini çözemediği gibi Ukrain seçmeninden de % 5 alarak siyaseten diskalifiye edildi. Bu aslında siyasi zemin ve tabanı olmayan, verdiği sözleri yerine getirmeyen hareketlerin sadece iyi niyet ve karizmayla başarılı olamayacağının da bir göstergesi. Katılımın düşüklüğünü sadece adı milli olan 30 üyeli fırka halk bizim çağrımıza uydu seçimlere katılmadı diyerek gülünç durumlara düştü. Beklenti ve hedef yoksunluğu günlük telaşeye kapılmış insanların seçimlerden de beklentisini yok ediyor.

            Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci aşaması sonucu ikinci tur seçimlere katılma hakkı kazanan Yuliya Timoşenko ile Viktor Yanukoviç yarıştılar. 7 Şubatta yapılan seçimlerde en çok merak edilen birinci tur seçimlerinin 3. olan Tigipko’nun kimi destekleyeceğiydi. Çok net olarak taraf olmayan Tigipko iki adaya da açık destek vermeyerek seçim sonucu ortaya çıkacak tabloya dahil olmak istediğini gösterdi. Ukrayna Merkez Seçim Kurulunun açıklamalarına göre oyların % 48,95’ini alan Rusya yanlısı Bölgeler Partisi Başkanı Viktor Yanukoviç Ukraynanın yeni Cumhurbaşkanı oldu. Rakibi Yuliya Timoşenko ise % 45,48 oy aldı. Oy farkı % 3 civarında oldu. Kırımdaki oy oranları ise Ukrayna genelini yansıtmadı ve Yanukoviç bariz üstünlük sağladı. Yanukoviç Kırım genelinde % 78,27 oranında oy aldı. Timoşenko ise Kırımda çoğunluğu Kırım Tatar oyları olan % 17,29 oy aldı. Birinci turda Kırım genelinde %11 oy alan Timoşenko oylarını yükseltmiş oldu ve bu durumda Tigipkonun oylarının büyük kısmı Timoşenkoya gitmiş gibi görünüyor. Timoşenko’nun en yüksek oy aldığı yerler % 24 oy aldığı Karasubazar gibi Kırım Tatar yerleşim bölgeleri oldu.

              Seçim sonuçlarının tasdik edilmesi ile yemin ederek göreve başlayan Cumhurbaşkanı Yanukoviç yeni hükümeti kuran Bölgeler partisinin bakanlarını tek tek onayladı. Rusya’ya sıcak mesajlar vererek, Karadeniz filosunun 2017 sonrada Kırım’da kalacağını beyan etti. Kırım Tatarlarının Kırımdan tanıdığı görevden alınan eski Kırım Emniyet Müdürü Mogilyov’u İçişleri Bakanlığına getirdi. Mogilyov Aypetri olaylarında Kırım Tatar iş yerlerini yıkarak şiddet kullanmış ve büyük tepki çekmişti. Aynı şekilde Kırım Tatar yerleşim yerlerini basarak yıkması ile tanınan Mogilyov’un İçişleri Bakanlığı döneminde Kırım Tatarlarını yeni sıkıntıların beklediğini çok net söyleyebiliriz.     

KTMM Başkanı ve Ukrayna milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu hazırladığı yasa tasarısını Ukrayna Verhovna Rada’ya  (Meclis) sundu. “Milliyetinden dolayı sürgün edilen vatandaşların haklarının iadesi” adını taşıyan kanun 1941-44 yılları arasında sürgün edilen vatandaşları kapsıyor. Bu kanun tasarısının özünde 18 Mayıs 1944 sürgününe maruz kalan vatandaşlarımızın mal varlıklarının en önemlisi evlerinin iadesi bulunuyor. Bu kanun geçerse sürgün mağdurları evlerini geri alabilecekler bu mümkün değilse maddi karşılığını alacaklar. Sürgünde ve sonrasında ölenlerin mal varlıkları ise birinci derece varislerine ödenmesi öngörülüyor. Kanunda Kırım Tatarlarının sürgün neticesinde zarar gören dil, din, kültür ve medeniyetinin rehabilite edilmesi de var. Daha önceki yıllarda da benzer kanun teklifleri Verhovna Radaya sunulmuş ama sonuç çıkmamıştı.

            Bizim bu noktada dikkat edeceğimiz bir diğer nokta da 30 Mayısta yapılacak Kırım Parlamentosu seçimleridir. Şimdiden çalışmaya başlayarak seçimlerde başarılı olmanın yollarını aramamız lazım. 100 üyeden oluşan Kırım Parlamentosunda nüfusumuza oranla en az 12-13 milletvekili kazanmamız gerekirken geçen seçimlerde bu sayı yarıda kalmıştı. Geçen seçimlerde oylarımızın dağılması neticesinde Kırım Tatar seçmeninin oylarıyla başkaları Kırım Parlamentosuna girmişti. 30 Mayıs 2010 tarihinde yapılacak seçimlerde ise KTMM gösterdiği adaylar etrafında bloklaşarak oyları heba etmeden kullanmak gerekiyor. Meclis-Mustafa Aga düşmanlığı yapacağım diyerek Kırım Tatar düşmanlarıyla işbirliği yapmanın alemi yok.