Ali Özenbaş: "Kongre Kurultay’ın yerini alamaz"

qha

AKMESCİT / SİMFEROPOL (QHA) - Kırım Tatar Milli Kurultayı Denetim Komisyonu Başkanı Ali Özenbaş, Ankara’da 1-2 Ağustos tarihinde 2. kez toplanacak olan Dünya Kırım Tatar Kongresi'yle ilgili soruları cevapladı.

QHA’ya açıklama Ali Özenbaş, “Mevcut koşullarda Dünya Kırım Tatar Kongresi’nin esas siyasi gücü olacağını veya olması gerektiğini iddia eden veya bu tahminde bulunan politikacıların fikrine kesinlikle katılmıyorum. Kongre, Kırım Tatar Milli Kurultayı'na rakip olamaz ve olmamalıdır, hele ki onun yerini alması söz konusu olamaz” diye kaydetti.

- Ali Bey, yapılacak Kırım Tatar Kongresi’nden beklentileriniz ne?

- Kongrenin bir öncekinden farklı olarak tam anlamıyla yapılmasını isterdim.

- Kongrede ilk başta hangi konuların ele alınması gerekiyor?

- Hem ilk, hem de son olarak sadece organizasyon konuları. Zaten 2 çalışma gününde daha fazlasının yapılması fiziksel olarak imkansız. 2009 yılında yapılan toplantı gibi olursa zamanın büyük bir kısmı selamlama konuşmaları, raporlar, delege ve misafirlerin Kırımlıların gelişmesine ilişkin güncel konular ile ilgili konuşmalara, ayrıca turistik yerleri tanımaya, gezilere ayrılacak olursa, Kongre’nin statüsü, faaliyetini belirleyen belge tasarıları ve yapısal düzenini ele almak için zaman yetmeyecek. Yani aynı hatayı yine tekrarlayacağız ve sonuç geçen seferki gibi olacak.

- Faaliyet gösterebilen bir Kongre olması için onun yapısı, organizasyonu nasıl olmalı?

- Dünya Kırım Tatar Kongresi için daha 2009 yılında, 6. Dönem Kırım Tatar Milli Kurultayı’nın kararıyla kurulan ve benim de dahil olduğum Dünya Kırım Tatar Kongresi’ni düzenleme komitesi çalışma grubu tarafından hazırlanan “‘Dünya Kırım Tatar Kongresi’ Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşunun Tüzüğü” tasarısında teklif edildi. 

Söz konusu tasarının 5. Maddesinde, Genel toplantı, Koordinasyon Kurulu, Kuruluş Başkanı, Başkanlık Divanı, Denetim Komisyonu olmak üzere Kuruluşun yönetim ve denetim organları öngörüldü. 

Tasarının tartışılmasının ardından Dünya Kırım Tatar Kongresi’ni düzenleme Komitesi tarafından onaylanmasına rağmen Kongre toplantılarında ele alınmadı ve incelenmedi.

Bu kez Kongre toplantılarında hangi belgelerin inceleneceğinin teklif edileceği şimdilik 2. Dünya Kırım Tatar Kongresi’ni Düzenleme Çalışma Grubu’nun tüm üyeleri için gizli, ama eski belgelerden çok farklı olacağını düşünmüyorum.

- Mevcut koşullarda Kongre’nin Kırım Tatar halkı için önemi nedir?

- Önceki soruyu cevaplarken söylediğim gibi ilgilendiğiniz tüm konular teklif ettiğimiz tasarıda var. Söz konusu tasarının belirli maddeleri, Kongre’nin görevlilerini, görevleri gerçekleştirme mekanizmalarını belirliyor. Tasarının bazı maddeleri aşağıdaki gibi (1. Dünya Kırım Tatar Kongresi Tüzüğü’nden alındı):

“2.1. Teşkilat faaliyetlerinin amacı, Ukrayna ve diğer ülkelerde kurulmuş olan Kırım Tatar Sivil Toplum Teşkilatlarının tarihi anavatanı Kırım’a dönmekte olan Kırım Tatar Halkının yeniden dirilmesi ve gelecekte kalkınma sürecinin desteklenmesi amacıyla birleştirilmesi ve çalışmalarının koordine edilmesidir

2.2. Teşkilatın ana hedefleri şunlardır:
- Ukrayna’da ve diğer ülkelerde kurulan Kırım Tatar Sivil Toplum Teşkilatları arasında dayanışma ve işbirliğinin sağlanması;
- Ukrayna ve diğer ülke hükümetlerinin, uluslararası kurumların Kırım Tatar halkının tarihi anavatanı Kırım’a dönmesi, yerleşmesi ve Kırım’da haklarının iade edilmesi ile ilgili sorunların çözülmesi konusunda katılımın hareketlendirilmesi;
- Kırım Tatar halkının sosyoekonomik, kültürel ve manevi kalkınması ve Kırım’ın istikrarlı kalkınmasına yönelik uluslararası, yerel ve lokal programlarının hazırlanması ve gerçekleştirilmesi
- Kırım Tatarlarının yaşadığı ülkeler arasındaki iyi komşuluk ilişkilerinin sağlamlaştırılması.

2.3. Tüzükte belirlenen amaca ulaşılması ve görevlerin yerine getirilmesi için Teşkilatın kanunlarda belirlenen düzene göre yapılması gerekenler aşağıdaki gibidir:
- Ukrayna ve diğer ülkelerin hükümet ve idareleri, uluslararası teşkilatlar, Ukrayna ve diğer ülkelerin sivil toplum teşkilatları, şirketler ve diğer tüzel ve özel kişiler arasında işbirliğini sağlamak;
- İnisiyatif sunmak, uluslararası, yerel ve lokal programlar ve projeleri hazırlamak ve uygulamak;
- Uluslararası, yerel ve lokal konferans, sempozyumlar, yuvarlak masa toplantılarını hazırlamak ve yapmak;
- Kırım Tatarlarında dil, kültür ve sanat, adet, gelenek ve dini canlandırma ve gelişmesi konusunu önemser. Yeni okul, müze, kültür ve sanat kurumları, cami inşaatlarını destekleyerek, lojistik, bilimsel ve teknik programlarını uygulamak;
- Bilim ve araştırmayı, tercümanlığı, matbaacılığı, sinematografi, radyo, televizyon ve diğer medya projelerini desteklemek;
- Teşkilat üyelerinin kurulduğu ülkelerde spor, kültür programlarını organize etmek, kamuoyu araştırmaları, eğitim ve diğer kamu programlarını organize etmek;
- Sponsorluk faaliyetlerinde bulunup, genç yetenekleri, sanatçıları ve bilim adamlarını desteklemek;
- Kırım’da yatırım ikliminin iyileştirilmesi konusunda fikirler üretmek ve gerçekleştirmek;
- Diasporada yaşayan Kırım Tatarları dahil olmak üzere Kırım Tatarlarının kazançlarının hayata geçirilmesine yönelik programlara finans ayırma konusunda yardım etmek;
- Şirket ve tüzel kişi tüzüğü olan teşkilatlar kurma yolu ile ticaret yapmak, yürürlükteki kanunlarda belirlenen düzene uygun şekilde şirketler kurmak;
- Basılı yayın, elektronik basın, radyo ve televizyon kanallarını kurmak;
- Devlet, uluslararası ve sivil toplum organları ve kurumlarda Teşkilat üyelerinin menfaatlerini temsil etmek ve korumak”

Mevcut ve geçmiş koşullarda Kongre’nin Kırım Tatar halkı için önemi çok büyük ve Kırım Tatar Milli Kurultayı’nın yukarıda 2. Maddede belirtilen planlarını gerçekleştirmekten oluşuyor.

- Kırım’da Kırım Tatar Milli Meclisi ve Kurultayı’nın baskı altında bulunduğu durumda Kongre’nin Kırım Tatar halkının menfaatlerini temsil edebileceği ile ilgili açıklamalar yapılıyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

- Daha önce söylediğim gibi mevcut koşullarda Dünya Kırım Tatar Kongresi’nin esas siyasi gücü olacağını veya olması gerektiğini iddia eden veya bu tahminde bulunan politikacıların fikrine kesinlikle katılmıyorum. Kongre, Kırım Tatar Milli Kurultayı'na rakip olamaz ve olmamalıdır, hele ki onun yerini alması söz konusu olamaz.

Ayrıca Kongre’nin tüzük taslağını hazırlarken, korkarak Kongre’ye daha etkin yönetim yapısı, sonuç olarak daha üst ve hatta eşit yönetim yetkisi verdik. Perspektifte, bir varsayım olsa da, biz mutlaka farklı yönetim veya yönetime bağlı servislerin söz konusu teşkilat ve halkın temsil organı arasında rekabet oluşturmaya yönelik kışkırtıcı girişimlerle karşılaşacağız, benzer girişimler er ya da geç başarılı olabilir, tam olarak başarılı olmazsa da yeni de milli hareket ve liderlerine karşı iftiralarda düzenli ve inandırıcı dayanak konumunda olacak.

Yukarıda söz ettiğim nedenlerden dolayı Kongre’nin yönetiminde diaspora temsilcilerinin yer almasını zorunlu kılmayı teklif ederdim, çünkü onların yönetimi zorla ele geçirmesi daha zor. Ancak bunun teknik olarak pek mümkün değil çünkü demokratik değil.

QHA